Actie! Sale! Hoge kortingen! Discount! Solden! Scherpste prijzen! Aanbiedingen!

Internet staat er bol van. Black Friday… sommige termen moet je niet willen vertalen naar het Nederlands. Want op de één of andere manier krijg je er dan een heel ander gevoel bij. Maar dat is natuurlijk heel persoonlijk. Maar als ik de term ‘zwarte vrijdag’ hoor, dan denk ik aan rouw, somberheid, vrijdag de 13^e, oftewel niet heel veel positiefs. En dat is juist was ‘Black Friday’ wel wil uitstralen: een feestelijke dag voor consumenten. Want dan kun je veel kopen voor weinig. Of tenminste meer kopen voor hetzelfde geld. Ook voor ondernemers is dit een feestdag: want het zijn de dagen dat er massaal wordt ingekocht voor de feestdagen bijvoorbeeld. En daar spelen de ondernemers handig op in: op Black Friday zijn er spectaculaire aanbiedingen. Consumenten worden verleid met allerlei prachtige acties. Natuurlijk hopen ondernemers dat consumenten zodanig verleid worden en in een koopstemming zijn, dat er net even wat meer wordt aangeschaft dan strikt noodzakelijk. Gewoon omdat het kan! En omdat het natuurlijk aantrekkelijk geprijsd is. Wij zijn en blijven natuurlijk nuchtere Hollanders. Dus we laten ons niet gek maken. Maar… zuinig zijn we ook. Dus als we iets kunnen besparen…dan laten we dat niet aan onze neus voorbij gaan. 

‘Black Friday’ – mislukte goudkoorts, verkeersdrukte of zwarte cijfers voor winkels?

Maar waar komt de term Black Friday eigenlijk vandaan?

Hierover bestaan verschillende theorieën. Zeker is in elk geval dat het huidige Black Friday uit de Verenigde staten komt. Het is de dag na Thanksgiving. Thanksgiving, dankzeggingsdag, is een nationale feestdag in de Verenigde Staten en in Canada. Van oudsher wordt op deze dag God bedankt voor de goede oogst en voor allerlei andere zaken. In de Verenigde Staten wordt Thanksgiving gevierd op de vierde donderdag in november. Men viert dit meestal met de hele familie. Iedereen komt van heinde en verre om dit samen te vieren. De meeste werknemers zijn de dag erna ook vrij. Daarom wordt dit vaak een lang familieweekend. Traditioneel eet men op Thanksgivingday kalkoen. De dag na Thanksgiving wordt traditioneel gezien als de dag dat men begint met de inkopen voor kerstmis. Daar spelen de winkeliers goed op in. Met mooie aanbiedingen lokken zij klanten naar hun winkel.

De eerste keer dat de naam ‘Black Friday’ opdook was echter niet als de dag om inkopen te doen. Het stamt uit de tijd van de financiële crisis. Het is 1869, Wallstreet USA. Jay Gould en Jim Fisk, twee handelaren op de beurs, kochten zoveel mogelijk Amerikaans goud op, in de hoop dat de goudprijs explosief zou stijgen. Vervolgens wilden ze dit met veel winst weer verkopen. Het leek een goed plan. Op een vrijdag in september van dat jaar kwam deze samenzwering echter uit. Aandelen kwamen in een vrije val waardoor veel bedrijven failliet gingen. Een echte zwarte vrijdag!!!

De tweede theorie komt uit de jaren ’50 uit de Amerikaanse stad Philidelphia. Inmiddels was het inderdaad traditie dat iedereen de dag na Thanksgiving massaal op pad ging om kerstinkopen te doen. De wegen in de stad waren hier niet op berekend. Als gevolg hiervan ontstond elk jaar een enorme verkeerschaos. De politie sprak van ‘Black Friday’ in de stad.

De laatste theorie is van recentere datum en stamt uit 1981. Toen zag men dat de winkeliers vanaf deze dag voor het eerst ‘in het zwart’ kwamen te staan. In Amerika hebben boekhouders namelijk de gewoonte om de verliezen in het rood op te schrijven (de rode cijfers) en zodra het beter gaat de cijfers in zwarte inkt te noteren. Dit geeft maar weer aan hoe belangrijk de laatste maand van het jaar is voor de winkeliers. In deze feestmaand worden eindelijk echte winsten geboekt.  

Welke van deze theorieën de juiste is, weten we niet. Misschien wel allemaal.

De traditie is sinds 2015 overgewaaid naar Nederland. Sinds dat jaar wordt volgens Detailhandel Nederland onder deze vlag geadverteerd. En de aanbiedingen gelden niet alleen voor deze ene dag. Vaak worden ook de dagen ervoor en de dagen erna nog gebruikt om artikelen extra voordelig aan te bieden. In Amerika staan bij sommige winkels al in de nacht van donderdag op vrijdag rijen van klanten die hun aanbieding niet mis willen lopen. In Nederland hebben we deze gekte nog niet gezien. Maar ook in Nederland laat het betalingsverkeer een flinke piek zien op deze dagen. Zoals zoveel tradities, is dus ook deze gewoonte overgewaaid uit de Verenigde Staten. Maar zeg nu zelf, dit is toch wel één van de leukere voor consumenten?!  

En nuchter als wij zijn, we houden ook goed in de gaten of de prijzen in de weken voorafgaand aan de start van Black Friday niet stiekem verhoogd worden zodat ze met extra grote korting aangeboden kunnen worden op Black Friday zelf. Gebeurt nog steeds. Wij houden er niet van!

Cyber Monday

Natuurlijk kunnen de webwinkels niet achterblijven. Daarom bedachten Ellen Davis en Scott Silverman de nieuwe marketingterm Cyber Monday. Op 28 november 2005 was de eerste Cyber Monday: DE online shopping dag van het jaar! En de dag laat zich raden: de eerste maandag na Thanksgiving. De online start voor de eindejaarsaankopen.

Consuminderen

Maar er is ook een tegenbeweging gaande. En deze heeft te maken met duurzaamheid, consuminderen, ontspullen, recyclen, tweedehands. Trends die we niet meer kunnen en ook niet willen negeren. Het is belangrijk om goed na te denken over wat we kopen. En als we iets niet meer zo mooi vinden, dan is het ook goed om het niet zomaar weg te gooien. Vaak is iemand anders er nog hartstikke blij mee. Marktplaats en de tweedehands winkels zijn mooie initiatieven. Deze bloeien ook als nooit tevoren. Dus ook bij deze de oproep: gooi niks weg en maak er iemand anders blij mee!! Ikea had zelfs een ander leuk idee: de oproep om juist op deze dag gebruikte spullen terug te brengen voor hun tweedehands winkel. Goede initiatieven die wij 100% toejuichen!!

Black Friday 2020

Het is een gek jaar, een Coronajaar. In maart dachten we nog: een Coronajaar is een beetje overdreven. Inmiddels weten we beter! Het is echt een Coronajaar! En hopelijk wordt het geen Corona-anderhalfjaar. De tijd zal het leren.

In elk geval zien de feestdagen er dit jaar anders uit. We zijn met kleine groepjes en vooral thuis. Juist in deze tijd is het belangrijk om aandacht te hebben voor elkaar. En daar passen natuurlijk cadeautjes heel goed bij. En omdat we minder naar de winkel (mogen) gaan, zullen er dit jaar meer online aankopen zijn. Dus laten we daar dan ook maar vast mee beginnen op Black Friday. Want we kennen allemaal de drukte van onze postmannen en -vrouwen die duizenden extra kilometers afleggen in hun bestelbussen in de decembermaand. En zeg nu eerlijk: we willen niet in de stress zitten vanwege pakjes die te laat zijn voor het heerlijk avondje of voor de kerst. Nee, we willen dit op tijd in huis hebben. Daarom is het nog niet zo’n slecht idee om alvast te beginnen met de aankopen eind november. En als je dan toch rond deze tijd gaat inkopen, dan zou ik de aanbiedingen van Black Friday zeker even bekijken. Ook www.bliving.nl heeft leuke acties voor Black Friday. Leuke cadeautjes voor Sint en Kerst. Leuke windlichten voor binnen of buiten, prachtige grote vazen, heerlijke plaids voor op de bank en gezellige kaarsen voor de donkere dagen. Zie hiervoor ook onze blog ideeën en tips voor het perfecte cadeau. En ben je op zoek naar echte mannenkado’s? Lees dan tip 4 van onze blog Sinterklaas.

Kortom, Black Friday, Cyber Monday zijn leuke nieuwe initiatieven. Voor consumenten en voor winkeliers. Maar let op: laat je niet foppen, let goed op de prijzen! En vervang je spullen die eigenlijk nog wel goed zijn voor een tweede ronde? Maak er dan iemand anders blij mee! Schenk het aan de kringloopwinkels of aan lokale initiatieven van de voedselbank. Of verkoop je spullen op Marktplaats. Want we blijven nuchtere Hollanders, we laten ons niet gek maken, zijn zuunig op z’n tijd maar houden ook van leuke nieuwe spullen. En cadeautjes zijn niet alleen leuk om te krijgen, maar zeker ook leuk om te geven. Helemaal in deze bijzondere tijd waar aandacht voor elkaar extra belangrijk is. Dus kom maar op met de leuke acties!